Het tafereel: donker zaaltje, frisjes, mensen aan tafeltjes, om zich heen kijkend, elkaar groetend, ‘Hey, hallo, hoe gaat het?’ Het was, begrijp ik uit de reacties, een lange dag voor ze. Nu moeten ze ook naar mijn presentatie luisteren. ‘Maar eens kijken …’, zegt iemand schouderophalend. Het wordt stil. Ik steek van wal, pratend in een krakende microfoon, in de andere hand de draadloze presenter. ‘Leuk! Dank voor de uitnodiging! We gaan er samen een mooie avond van maken!’ Vanaf de eerste minuut doe ik pogingen om de raadsleden erbij te betrekken. ‘Zeg, op een schaal van 1-10 hoeveel weet u al van het onderwerp?’ Weinig reacties. ‘Wie zegt … 10?’ Gemiddeld blijkt men nog onvoldoende van het onderwerp te weten. ‘Mooi! Dat gaan we veranderen!’ De zaal blijft stil. ‘Heeft u weleens gehoord van…? Gebeurt dat hier bij u ook? Kent u lokale voorbeelden? Bent u voor of tegen deze stelling? Neem uw telefoon, doen we een Kahootje! Stel dat, wat zou u dan doen?’ Ik worstel mij moeizaam door de avond.
Eventjes denk ik aan een recent gesprek aan mijn keukentafel. Dat gesprek ging over school. School was saai, was de conclusie van de pubers. Unaniem. En waarom was school saai dan? Er volgden voorbeelden van nutteloze feitjes die je zo vergeet, lastige onderwerpen waar je toch niets aan hebt in je leven, leraren die het boek voorlezen en niet kunnen uitleggen en toetsen waarvan je geen idee hebt waar ze over gaan en waarom. Tegengesputter over vorming, een basis leggen, leren leren en leren denken, nieuwsgierig zijn, werd met kracht tegengesproken. Het-is-saai! In deze gespreksfase is mijn standaard reactie: ‘Wat zou jij doen?’ De pubers, onderuitgezakt en ongeïnteresseerd, vonden dat het een beetje interessant moest worden gebracht. Op mijn vraag of het niet van twee kanten moet komen en dat ze er zelf ook iets van moeten maken, kijken ze mij glazig aan. ‘Hoe bedoel je?’
Het onderwerp van deze avond is eigenlijk best saai, volgens de organisatoren. De invoering van de Omgevingswet, artikel zus of zo, AMvB en regelingen, kerninstrumenten, maakt niet uit, dat regelen we ambtelijk wel, vonden ze. Het onderwerp moet gaan léven bij de volksvertegenwoordiging, echt gaan leven. De bedoeling, de impact, het verhaal erachter, dat soort dingen! Of ik daar maar voor wilde zorgen met een interactieve en inspirerende presentatie. Op de betreffende raadsavond stond ik dus voor de zaal om een kennelijk ‘saai’ onderwerp leuk te brengen. Laptop, scherm, plaatjes, aan de slag!
Het helpt altijd als mensen iets voor zich hebben, bloknootje, iPad, om een aantekening te maken. Het moment dat iemand iets noteert voelt als het aankomen van de boodschap. Het helpt ook als er ergens in een zaaltje een paar mensen zijn die naar je knikken als ze iets horen dat ze herkennen of dat ze aanspreekt. Een klein knikje of glimlachje is al genoeg. Het voelt als contact en aanmoediging. Deze keer heb ik pech. Precies voor mij zitten deze avond twee nors kijkende types, strak mondje, in hun kopje koffie roerend, weinig contact, ze blikken regelmatig op hun mobieltje. Zo nu en dan fluisteren ze iets tegen elkaar. Ik blijf de hele avond vriendelijk kijken en in hun richting knikken. Ik blijf vragen stellen en doe pogingen om ze erbij te betrekken.
Na anderhalf uur ga ik maar eens afronden. Op mijn vraag of men de informatie nuttig vond, zie ik hier en daar een knikje, de tassen worden op tafel getild, de jas van de stoelleuning gehaald. Zo zal het op school van mijn pubers ook gaan, denk ik. ‘Dank voor uw aandacht!’ Ik wens ze nog heel veel succes en, als er vragen zijn, weten ze mij te vinden. Het nors stel komt een handje geven. ‘Dank!’ Ze sloffen de zaal uit. Ik kijk in de richting van de organisator die blij kijkt. ‘Ze zijn bij ons niet zo uitbundig’, verontschuldigd hij zich, maar mijn verhaal was boeiend en aansprekend. Ze hadden er echt wat aan. ‘Het onderwerp leeft! Goed gedaan!’
Tevreden klap ik de laptop dicht, missie volbracht. Maar ik bedenk mij hoeveel leuker ik een betrokken en geïnteresseerd gehoor zou vinden. Iedereen op het puntje van zijn stoel, dat zou wat zijn! Een paar prikkelende vragen of wat tegengeluid hadden de avond meer sjeu gegeven. Zo duik je dieper in de materie. Ik weet wel dat niet zij, maar ik, ‘de externe’, voor de inspiratie was besteld. Maar het moet van twee kanten komen. De keuze is: achteroverleunen en consumeren of meedoen. It takes two to tango, baby! Kom op de dansvloer en doe lekker mee!
Meer weten over wat GNGMKRS door interim, werving & selectie voor uw publieke organisatie kan betekenen op het vlak van de implementatie van de Omgevingswet? Neem contact op met Esther Aaldering: esther@gngmkrs.nl / 06 18 18 77 00.
Auteur van deze blog: Pascale Georgopoulou. Pascale is zelfstandig adviseur, dagvoorzitter, columnist/blogger en voormalig griffier en onderzoeker.
